شیوه های پیشنهادی تدریس املا

1.  املای دو نفره پای تابلو : بدین صورت که یک نفر دانش آموز به دانش آموزی دیگری املای پای تخته می گوید و او می نویسد اگر نویسنده کلمه ای را بلد نبود از همکلاسیهایش شکل درست کلمه را می پرسد. بعد  جای این دو نفر عوض می شود و سرانجام همه کلاس دو نفر دو نفر پای تابلو می آیند.

2. املای پرده ای : به این شکل که متن املا توسط معلم یا دانش آموزان قوی پای تابلو نوشته می شود. بچه ها متن را با دقت می بینند و می خوانند آنگاه پرده ای روی نوشته ها کشیده می شود تا تابلو پاک می گردد و آن متن برای کلاس املا گفته می شود.

3. املا گفتن فرد برای خودش : بدین صورت که اول بچه ها متنی را بخوانند بعد هر کس جمله ای یا جملاتی از متن را روی تابلو می نویسد و می شیند بعد فرد دیگر همین کار را می کند تا آخر.

4. نوشتن املا در فضا : بچه ها کلمات را به جای نوشتن روی کاغذ با انگشتان و در فضا می نویسند.

5. متنی را که می خواهیم فردا املا بگوییم را روی تخته می نویسیم‚ بچه ها آن متن را در دفترشان بنویسند و شب بخوانند‚ معلم همان متن را برای کلاس املا بگوید.

6. املای یاران در یاد گیری : بدین صورت که هر فرد ابتدا مثلا سه کلمه سخت را در دفترش می نویسد سپس افراد هر نیمکت کلماتشان را برای هم می خوانند و هر کسی کلمات دو نفر دیگر را هم به کلماتش اضافه می کند و بالاخره املاهای همه افراد کلاس یکسان می گردد

7. املای کامل کردنی : بدین صورت که معلم متن ناقصی را املا می گوید و کلمات ویژه ای را که ارزش املایی را داشته باشد را در متن جا می اندازد حالا بچه ها متن را با کلمات ویژه کاملش می نماییند.

8. چند حرف مثل ( ب ‚ م ‚ ا ‚ د ‚ ز ‚ ی ‚ روی تخته نوشته می شود تا بچه ها با این حروف چند کلمه مثل ( بادام ‚ بز ‚ داماد ‚ میز ‚ بم ‚ دزد و ... ) که می توانند بنویسند.

9. دانش آموزان با انگشت به کمر نفر جلویی املا بنویسند.

10. املا نویسی با حروفی که یک شکل دارند و چند صدا مانند حرف " و " یا حرف " ی " بدین صورت که بچه ها هر چند کلمه ای که می توانند بنویسند که در آن ها این حرف " و " صدای واو بدهد بعد کلماتی که صدای او بدهد مثل کاهو و نیز کلمات چای.زری.مرتضی.

11. معلم از کلماتی که اکثر شاگردان آن ها را غلط نوشته اند متنی تهیه کند و از آن متن املا بگویید.

12. از دانش آموزان خواسته کلماتی بنویسند که با ( پ ) شروع شوند مثل ( پوست ‚ پوتین ) و یا به ( ز ) ختم شوند مثل ( سبز ‚ از و ... )

13. روی نمک یا ماسه از طرف شاگردان املا نوشته شود.

14. تصاویری به بچه ها نشان داده شود تا بچه ها برای هر تصویر یک جمله بنویسند و جمله کسی پذیرفته می شد که از نظر املایی درست باشد.

15. کلماتی به بچه ها داده شود تا آن ها مرتبش کنند که معنی دار شود و املایش را صحیح بنویسند.

16. متنی را املا بگوییم و بچه ها به صورت گروهی مشورت کنند و بنویسند.

17. متنی را املا می گوییم و بچه ها مجازنداگر املای کلمه را نمی دانند با مراجعه به کتاب شکل درست آن کلمه را بیابند.

18. کلمات مشکل متن املا را روی می نویسیم و سپس متنی را برای بچه ها املا می گوییم تا اگر شکل آن کلمات مشکل را نمی دانند به تابلو نگاه کنند و املای آن را بیابند.

19. یک متن کوتاه دو یا سه جمله ای را روی تابلو می نویسیم و پاک می کنیم بچه ها آن جمله را در دفترشان بنویسند.

20. یکی از صفحات مجلات رشد یا کتاب داستان را در نظر بگیرند و دور کلمه های خوانده شده خط بکشند.

21. بچه در منزل برای اولیا خود املا بگویند و املای آنها را تصحیح نمایند.

22. معلم متنی را املا بگویدو در همین حین کلمات مشکل متن را روی تابلو بنویسد.

23. یکی از دانش آموزان املا را پای تابلو می نویسد و بقیه در دفترشان می نویسند.

24. یک کلمه را بگوییم و بچه ها هم خانواده آن کلمه را  خودشان به عنوان املا بنویسند.

25. تصویری را به بچه ها نشان می دهیم تا انها جمله ای در مورد آن تصویر بنویسند.

26. هر گروه یا هر فرد متنی را برای املا تهیه کنند و به کلاس بیاورند و معلم یکی از آن متن ها را انتخاب کند و برای همه کلاس املا بگوید.

27. دانش آموزان کلمات مشکل متنی را که بناست برای آنها املا بگوییم انتخاب کرده و روی کارت بنویسید معلم از همین کلمات کارتها به بچه ها املا بگویید بعد شاگردان املای خود را از روی کارتهاییکه در اختیار دارند تصحیح نماییند.

گوشه های از اوج شادمانی و تقدیر از اخلاق نیکو ،  تلاشگران و ممتازین درسی  بهمن 88

یک  معلم زمانی می تواند در امر تدریس موفق و توانا باشد که ضمن شناخت تمامی جنبه های رفتاری و اخلاقی و روحی شاگردانش، ارتباطی دوستانه و صمیمی با آنها ایجاد کند.

کارشناسان روان شناسی، جملگی بر لزوم چنین شناخت و ارتباطی با دانش آموزان و در حالت کلی با همه نوآموزان در هر گروه سنی و اجتماعی تاکید دارند و معتقدند که یکی از راه های موثر برای رسیدن اولیای مدرسه به این گونه شناخت ها و رابطه های خوب، بهره مندی از "تشویق " است.

لذا آموزشگاه ۱۷ شهریور ماه در فضایی صمیمی و سرشار از شور و هلهله ی دانش آموزان از سه گروه از دانش آموزان با درج سطوح توانایی و لیاقتشان به امر تشویق  نگاه مثبتی داشت .

نخست ممتازین ادب و اخلاق تا مهم بودن این  شاخص والا  بعنوان  یکی از موضوعات  اولویت دار نظام آموزشی برای جمع معلمان ُ دانش آموزان و اولیاء گرامی مهم  گرامی داشته شود.

دوم ارزش برای تلاش دانش آموزانی که در سطح عالی و ممتازین قرار نمی گیرند اما بحق با اعتماد بنفس والا و پشتوانه ی کاری محکم و برنامه ریزی و توجه اولیاء و مربیان  تلاش چشمگیر در سطح توانایی خود داشته اند.

سوم ارزش و پاسداشت ممتازین درسی  که همیشه برای  درک بهتر و بهره مندی بیشتر از هیچ تلاشی  غافل نمی گردند.

این سه گروه  در جمع صمیمی  جامعه ی  دانش آموزای دبستان ما به همراه همنوایی دلگرم معلمان در نوبت اول بهمن ۸۸ مورد تشویق قرار گرفتند.

از نگاه دوربین شکار لحظه ها زیبا بودند که بیادگار ثبت گردید.

 

 

شورای معلمان دیماه 88

 در  تاریخ   /   10/ 1387  ساعت   30/10   جلسه ی شورای معلّمان این واحد آموزشی در  دیماه88  با حضور همکاران در محلّ دفتر این                                                                                               

 آموزشگاه با محور قابل بحث تحت عنوان دستورکار و مصوّبات متّخذه زیر تشکیل و در ساعت12  خاتمه یافت.

۱-  بررسی   راههای اثربخشی کردن  ارزشیابی توصیفی  در مقطع ابتدایی

2- بررسی مسائل جاری مدرسه

-------------------------

مصوبات جلسه:

1-     مصوب گردید معلمان مجری طرح ارزشیابی توصیفی  ابزارهای کار را  مطابق شاخص های اعلام شده و استفاده از چک لیستها ، هدفمند به اجرا در آورند.

2-     مصوب گردید که جلسه ی هماهنگی با اولیاء در خصوص روشنگری طرح ارزیابی توصیفی و نقش وسهم آنان در این طرح  بصورت پایه ایی تشکیل گردد.

3-     مصوب گردید همکاران طرح پیشنهادی ساخت وسایل کمک آموزشی را در جلسه ی  گروههای آموزشی ارائه دهند.

------------------

دستورکار جلسه ی آینده:

  شیوه های فعال ونوین شورای معلمان پوی

*******

 

عوامل مؤثر بر يادگيري دانش آموزان

ايجاد جوّ مناسب، صميمي و فضاي راحت در كلاس از مهمترين اركان يادگيري مي باشد كه اضطراب و نگراني يادگيرندگان را كاهش مي دهد. بايد به عقايد دانش آموزان احترام گذاشت.در تصميم گيريهاي خود از آنان نظر خواهي كنيم.اعتماد  كردن  به  يادگيرندگان  باعث  رشد  شخصيت  آنها  مي شود.ابراز نظر در كلاس توسط فراگيران شور و شوق به يادگيري ايجاد مي كند.بايد به گونه اي عمل كرد تا دانش آموزان سرشار از هيجان و شادي شوند زيرا در اين حالت سخت كوش ترند كه مي توان با استفاده از بيانات شورانگيز، عوامل شادي بخش مثل سرود،نمايش، بازي، سرگرمي، مسابقه و … اين جوّ را ايجاد كرد.توجه به علايق آنها نيز مهم مي باشد همچنين اگر نسبت به ما احساس رابطه نزديكي كنند. گوش دادن به مسائل و مشكلات يادگيرندگان و آشنايي با حالات رواني-عاطفي يادگيرنده در ايجاد فضاي بدون فشار در كلاس مؤثر است.خوش اخلاق بودن معلم، باعث ايجاد آرامش و جذب يادگيرنده به كلاس درس مي شود.با شور و علاقه درس دادن در جذب يادگيرنده به كلاس درس و محتواي آموزش مؤثر است. اگر معلم از تدريس خود لذت ببرد خواه ناخواه اين لذت به دانش آموزان نيز سرايت مي كند.معلم  نبايد  مشكلات  زندگي  خود  را  به  كلاس  بياورد  زيرا  در  تدريس  اثر  منفي  دارد.

تنوع در روش تدريس به ايجاد جاذبه درسي منجر  مي شود.اختصاص بخشي از وقت كلاس درس، به ويژه در انتهاي وقت كلاس به گفت و گو درباره روش تدريس و جوّ كلاس مي تواند در بهبود و افزايش كيفيت فرايند يادگيري-ياددهي مفيد باشد.ارائه  كنفرانس به وسيله فراگيران  داوطلب  باعث رشد فردي و اجتماعي و …  مي شود.سخت گيري  در اين  كه  دانش آموز  با تلاش  مطلب  را فرا گيرد  نه اينكه  بوسيله  معلم  سهل و آسان  دريافت كنديكي  ديگر  از اقدامات  لازم  مي باشد.ياددهي  شيوه  گزارش  نويسي  و تهيه  چكيده  مطالب  و فعاليت هاي كلاسي  در  اولين  جلسه هاي  آموزش  در امر يادگيري و انتقال  تجربه هاي  آموزشي  يادگيرندگان  به  مدرس  و ساير  اعضاي  گروه و كلاس  مؤثر  است.آوردن  دانش آموزان  ضعيف  پاي  تابلو  و همكاري  با آنها  در حل  مشكل  باعث  افزايش  اعتماد  به  نفس  آنها  مي شود.

 يكي ديگر از مواردي كه باعث بيدار شدن انگيزه يادگيري در فراگيران مي شود “سازماندهي كلاس” است به عنوان مثال:صندلي ها را در وضع مناسب قرار دهيم،آن را پاكيزه و مرتب كنيم،در نورپردازي آن دقيق باشيم و جايي براي نشان دادن خلاقيت ها در نظر بگيريم.همچنين  اگر  هنگام  تدريس  دانش آموزان  را در حين  آموزش  درگير  كنيم  كلاس  از حالت خشك  خارج  شده  وبا نشاط  مي شوند.اگر  بگوييم  فراموش  مي كنند،اگر  ياد  دهيم  بخاطر  مي سپارند و اگر  درگير  كنيم  ياد  مي گيرند.انجام  تمرينات زياد  سبب  تعميق  يادگيري  و بروز  خلاقيت هاي  آنان  مي شود.جلسات  و يا  ساعاتي  كه براي  تمرين  در نظر  گرفته  شده ،نبايد  زياد  طولاني  و خسته  كننده  باشد.به  عنوان  نمونه  تمريني  كه  در  دو  جلسه  سي دفيفه اي  و با فاصله  كافي  انجام  مي شود  نتيجه  بهتري  دارد  نسبت  به  تمريني  كه  يك  ساعت  طول بكشد.البته  با افزايش  سن،توانايي  دانش آموز در  انجام  تمرينات  طولاني تر،فزوني  مي يابد.نبايد  بيش از حد براي مهم  جلوه  دادن  درس ،براي  دانش آموزان  تكليف  معين  كرد.حجم  تكاليف  با نياز  واقعي  آنان  بايد  منطبق  باشد.

 

مطالب  درسي  بايد  به گونه اي  ارائه  شود  كه  مشكلات  يادگيرنده  را بر طرف كند.همچنين  بايد  معلم  بين  مطالب  جديد  و مطالب  جلسات  قبل  يك  ارتباط  منطقي  برقرار  كند.تهيه  چكيده  و دستمايه  اوليه  براي  آموزش  در قالب  جزوه اي  كه  نكات  اصلي  و منابع  را  در  برداشته  باشد،باعث  همسو  شدن  يادگيرندگان  با  معلم  در رسيدن  به  انتظارات  آموزشي  مي شود.

            امّا مهمترين مسئله ،يادگيري مشاركتي است كه تحقيقات گوناگون مؤيد اين مسأله است كه نسبت به ديگر يادگيريها نظير رقابتي و انفرادي پيشرفت تحصيلي بالاتري را بوجود آورده است.دانش آموزان در گروه هاي كوچك كه خود انتخاب مي كنند به كار گروهي مشغول مي شوند ولي در انجام دادن تكاليف عادي به تنهايي كار مي كنند،درباره موضوعي بحث مي كنند، بابارش مغزي با ايده ها وانديشه هاي تازه برخوردمي كنند واطلاعات را سازمان مي دهند.درواقع بايد فرهنگ “ كار گروهي ” را دربين فراگيران توسعه داد كه شامل جو اعتماد، نبود موانع كاركردي، انتظارات با توجه به شمار افراد گروه، تمايل براي كمك به همديگر و مشاركت يكسان است.و به قول جانسون از شعار“ما با هم شنا مي كنيم و يا با هم غرق مي شويم” پيروي كنيم.

            براي  انجام  فعاليت هاي  گروه  در  جهت  يادگيري  مشاركتي  موفقيت  آميز  اهداف،آموزش  و  جدول  زماني  مشخص  مورد  نياز  است.در  گروه  هر  عضو  نقش  و  وظايف  خاصي  دارد  مانند:ثبت كننده،گزارش كننده،ناظر،مشاهده گر،مسؤل  تجهيزات  و … .نقشها  بايد  در  گروه  مدام  تغيير  داده  شود،بطوري  كه  اعضاي  گروه  براي  عمل  در  نقشهاي  جديد  فرصت  يابند  و  براي  برآوردن  وظايف  ويژه  گروه  آماده  شوند.ابتدا  اعضاي  گروه هاي  گوناگون  كه  داراي  بخش  مشابه  هستند،گروه هاي  تخصصي  تشكيل  ميدهند  و با يكديگر  مطالعه  مي كنند.سپس،هرفرد به گروه  مورد  نظر  خود  برمي گردد و آن  بخش  را  هم  گروهي هاي  خود  آموزش  مي دهد.اين  بخش هاي  مجزا  نياز  است  كه  در  كنار  هم  قرار  داده  شوند تا دانش آموزاني  كه  به  همديگر  وابسته اند از  يكديگر  يادبگيرند.كليد  پروژه (كار گروهي)هنگامي  قفل  مسائل را باز مي كند  كه  كوشش هاي  جمعي  دانش آموزان  با  بهره گيري  از شيوه هاي  مشاركت جويانه  يادگيري،آگاهانه،و عمدي و از طريق  انجام  فعاليت هاي  عملي  مبتني  بر  همكاري  و تعاون  گروهي  شكل  گيرد.

طرح انجام تكليف در مدرسه و تأثير آن در كاهش اضطراب وپيشرفت تحصيلي دانش آموزان

اگر بلافاصله بعد از تدريس هر موضوع ،فراگير درگير با مسئله شود و روي آن شروع به بحث و گفت و گو بكند و مشكلات خود را همانجا حل نمايد يادگيري در بخش حافظه دراز مدت وي انجام خواهد گرفت و بندرت از ياد مي رود .بخصوص اگر اين كار همراه با عوامل شادي بخشي مثل اجراي مسابقه ، بازي ،سرود و … صورت بگيرد، دانش آموزان جدي تر كار مي كنند و بهتر ياد مي گيرند.درگير كردن دانش آموزان با مطالب درسي تدريس شده از طريق طرح چند سؤال و يا حل چند نمونه از تمرينات كتاب در عمق دادن به يادگيري و رشد مهارتهاي ارتباطي مؤثر است و باعث ايجاد رغبت به مطالعه و رفع نگراني از مطالب آموخته شده مي شود. ديدن اينكه هر يك از يادگيرندگان در كلاس درس به حل مسئله مشغول اند،در يادگيرنده ايجاد شور و اشتياق مي كند . فعال بودن دانش آموزان در انجام دادن تكليف، بيشتر از ارائه درس در عميق شدن يادگيري اثر دارد. انجام دادن چند نمونه تمرين بوسيله يادگيرندگان و بررسي جوابها و ارائه بازخورد لازم بوسيله معلم بر بهبود كيفيت آموزش و رشد خودانديشي در يادگيرنده اثر دارد و در رشد خلاقيت آنها كمك مي كند.همچنين كسل آور بودن آموزش را از بين مي برد. استفاده از اين طرح و اطمينان از اينكه يادگيرندگان مطالب آموزشي را يادگرفته اند، درارائه و يادگيري مطالب بعدي مؤثر است.

اجراي طرح پيوند (طرح شناسايي دانش آموزان تلاشگر ) و نحوه همكاري  با اين طرح

اگر معلم نسبت به هر فعاليت و اظهار نظر فراگير واكنشي مثبت حتي در حد يك لبخند يا گفتن كلمه اي تحسين برانگيز از خود نشان دهد، انگيزه دانش آموز را در امر يادگيري تحريك مي كند. تشويق كلامي و غير كلامي يادگيرنده به ايجاد علاقه به يادگيري و تثبيت آموخته هاي وي كمك مي كند. با تشويق ميزان اعتبار اظهار نظر آنها را روشن مي كنيم در عين حال از تقدير مبالغه آميز بايد پرهيز كرد. حال اگر اين تشويق و ترغيب در سطح مدرسه توسط مدير و معاونين صورت پذيرد بمراتب اثر بخشي بيشتري خواهد داشت.

            فعاليت هاي خارج ازكلاس(استفاده از وسايل كمك آموزشي ،نمايش فيلم آموزشي ، قرائت مجلات رشدنوجوان،كتاب ، داستان و )

        استفاده از وسايل كمك آموزشي باعث افزايش يادگيري يادگيرندگان مي شود. ايجاد ارتباط بين مطالب درسي و زندگي اجتماعي ، به عمق بخشيدن يادگيري و علاقه به تحصيل كمك مي كند . انجام دادن فعاليت هاي عملي حتي در كلاس كسل آوربودن آموزش را از بين مي برد. استفاده بهينه از فناوري آموزشي در جريان تدريس و يادگيري مي تواند به سبب فعال كردن حواس دانش آموزان ، امر آموزش را واقعي تر و عملي تر كند و موجب تسهيل يادگيري فراگيرندگان شود . در واقع حيطه كار معلم را وسيع تر كرده و او را از حالت صِرفِ انتقال دانش و معلومات خارج مي كند و به راهنماي جريان يادگيري مبدل مي سازد. در ارتباط با وسايل كمك آموزشي دبيران مربوطه مي توانند  با صرف وقت كمي و يا با كمك دانش آموزان اين وسايل را كه تهيه بعضي از انها ساده و ارزان است بسازند و در درس خود مورد استفاده قرار دهند. مي توان مسابقه هايي ترتيب داد و به بهترين ها جايزه اهدا كرد.

 ترتيب دادن بازديد و اردو سبب مي شود كه فراگيران به تجربه هاي واقعي دست يابند و صاحب مهارتهاي لازم براي زندگي شوند. با انجام فعاليت ها در آزمايشگاه به صورت زنده مي توانيم دانش آموزان را با يادگيري مشاركتي آشنا كنيم. فعاليت هاي مشاركتي تمايل به افزايش سطح تفكّر، مهارتهاي ارتباطي اساسي ، انگيزه هاي پيشرفت ، عزت نفس ، احترام متقابل ، آگاهي اجتماعي و تحمل تفاوتهاي فردي را در دانش آموزان رشد و گسترش مي دهد. همچنين باعث تفكّر خلاّق و انتقادي ، نگرش مثبت به موضوعات درسي ، تعامل گروهي و مهارتهاي اجتماعي مي شود .

      بايد علاقه به مطالعه و پژوهش علمي دانش آموزان در كانون توجه قرار گيرد. اصولاً رغبت به مطالعه و پژوهش امري متكي بر فعاليت هاي ذهني-تجربي افراد است. دانش آموز خود بايد مسائل علمي را مورد كند و كاو قرار داده و تجربه كند نه آن كه اين مسائل در قالب هاي نظري آماده ، در ذهن وي گنجانده شود . هدف تعليم و تربيت انباشتن ذهن از دانش نيست ، بلكه وسيله دستيابي به يافته هاي علمي به منظور خلاقيت و سازندگي است . تجربه نشان داده است كه دانشي كه از طريق مطالعه و تحقيق بدست مي آيد ، ثبات و پايداري آن در ذهن بيشتر است . بنابراين ارائه فهرستي از كتابهاي مرتبط با درس و تعيين وظيفه براي مطالعه آنها به عميق شدن يادگيري كمك    مي كند .يكي  از  مهمترين  ابزارهايي  كه  در  ساخت  يك  مجموعه  آموزشي  در  انتقال  دانش  موثر  است  استفاده  از  تصاوير  متحرك  است. تصاوير  گوناگون  و يا  فيلم  به  يادگيري  كمك  مي كند.اطلاعات را مي توان از طريق تصوير مناسب ، بسيار ساده تر از پيام شفاهي يا كتبي دريافت كرد به عبارتي ديگر «يك عكس مناسب گوياتر از هزار كلمه است».حال اگر اين تصاوير متحرك باشند (در قالب فيلم ، كارتون ، يا … ) اثرش به مراتب بيشتر و بهتر خواهد بود . بنابراين به نظر من اگر در هفته يك ساعت (در زمينه هاي مختلف ) به مطالعه در كتابخانه ، استفاده از آزمايشگاه ، ديدن فيلم، و يا خواندن مجلات و كتب غير درسي و … اختصاص داده شود ، فراگيران مطالب آموخته شده را مي توانند لمس كنند و بكار گيرند .

فهرست  منابع

1.     رشد  تكنولوژي  آموزشي؛دوره  هجدهم،آبان  ماه  سال  تحصيلي  82-81

2.رشد  تكنولوژي  آموزشي؛دوره  هجدهم،بهمن  ماه  سال  تحصيلي  82-81.

3.رشد  تكنولوژي  آموزشي؛دوره  هجدهم،اسفند  ماه  سال  تحصيلي  82-81.

4.رشد  تكنولوژي  آموزشي؛دوره  هجدهم،فروردين  ماه  سال  تحصيلي  82-81

5.رشد  تكنولوژي  آموزشي؛دوره  هجدهم،ارديبهشت  ماه  سال  تحصيلي  82-81

گرد آورنده  و  تنظيم كننده:   محبوبه  غفوريان   فدايي

نارسا نویسی و شیوه های درمان آن

 

خطاهای متداول در نوشتن با دست 

1 – کج نویسی بیش از حد                       

علل:

   الف)بسیار نزدیک بودن بازو به بدن ب)بسیار سفت گرفتن شست

 پ)دور بودن خیلی زیاد نوک قلم ازانگشتان

 ت)صحیح نبودن جهت کاغذ ث)درست نبودن جهت حرکت قلم

2 –راست نویسی بیش از حد

علل:

 الف)بسیار دور بودن بازو از بدن

ب)بسیار نزدیک بودن انگشتان به سر قلم

 پ)هدایت قلم به تنهایی توسط انگشت سبابه

 ت)ناصحیح بودن جهت کاغذ

 3 – پرفشار نوشتن

علل:

 الف)فشاردادن بیش از حد انگشت سبابه

 ب)استفاده از قلم نامناسب

 پ)نازک بودن بیش از حد قلم

4 – کم رنگ نویسی بیش از حد

علل:

الف)بیش از حد اریب یا راست نگه داشتن قلم

ب)چرخش نوک قلم به یک سمت

پ)قطر بیش از حد قلم

5 – زاویه دار نویسی بیش از حد

علل:

 الف)سفت بودن بیش از حد شست

ب)بیش از حد شل نگه داشتن قلم

پ)حرکت بیش از حد کند قلم

6 – نامرتب نویسی بیش از حد

علل :

 الف)نبودن آزادی حرکت

ب)حرکت بیش از حد کند دست

پ)محکم گرفتن قلم

 ت)نادرست یا ناراحت بودن وضعیت

7 – فاصله گذاری بیش از حد

علل:

 الف)پیشرفت بیش از حد سریع قلم به سمت چپ

 ب)حرکت بیش از حد و سریع جانبی

برای ترمیم ودرمان نارسانویسی باید اقدامات زیر را انجام داد:

1 – روان نویسی در اختیار کودک قرار دهید تا خطوطی به دلخواه روی آن رسم نماید .

باگچی نرم و مناسب روی تخته سیاه خط بکشد یا نقاشی کند .

روی یک وایت برد قابل حمل به دلخواه نقاشی کند یا خطوط رسم نماید .

4 – ارتفاع میز تحریر باید با صندلی و با قد کودک تناسب داشته باشد به گونه ای که بتواند هر دو ساعد خود را به راحتی روی میز قرار دهد .

5 – کاغذ یا دفتری که در آن می نویسد با لبه ی پایین میز تحریر ، زاویه ای در حدود 15 درجه داشته باشد .

6 – نحوه ی  مداد  دست گرفتن دانش آموز باید صحیح باشد . مداد باید بین انگشت شصت و انگشت اشاره قرار گرفته و از بالای قسمت تراشیده شده گرفته شود.

7 – اگر انگشتان و عضلات کوچک و بزرگ دست ، ضعیف یا کوچک هستند ، از مدادهای باریک تر استفاده شود و مداد خیلی کوتاه نباشد .

برای تقویت عضلات استفاده از خمیر بازی تا با آن بازی و شکل سازی نماید ،کار با قیچی ، باز و بسته کردن پیچ و مهره و قفل و کلید ویا مچاله کردن کاغذ باطله پیشنهاد می شود .

8 – یک سری خطهای موازی با فاصله های موازی با فاصله های کم و زیاد رسم کنید و از دانش آموزان بخواهید تا وسط هر دو خط موازی ، یک خط راست رسم کند .

9 – یک سری شکل هندسی و غیر هندسی را به صورت نقطه چین رسم کرده و سپس از کودک می خواهیم تا نقطه چین ها را به هم متصل نماید .

10 – با انگشت آغشته به رنگ پلاستیک و یا گواش هر شکلی را که می خواهد رسم نماید .

11 – اعداد و کلمات و حروف را به صورت کامل نوشته و سپس در کنار آن همان اعداد و کلمات را به صورت ناقص نوشته و از کودک بخواهید آنها را کامل کند .

12 – دو نوار موازی هم را با فاصله مناسب به کاغذ بچسبانید و از کودک بخواهید تا بین آن دو نوار بنویسد .

تقویت هماهنگی چشم و دست

1 – باید برای تقویت هماهنگی چشم و دست برنامه ریزی کنید . اما قبل از انجام برنامه ای که برای تقویت هماهنگی چشم و دست طراحی کرده اید ، بهتر است اول اطمینان یابید که چشم و دست  برتر کودک هر دو در یک طرف قرار دارد . در غالب مردم طرف راست بدن نسبت به طرف چپ برتری دارد . بدین معنی که آنان بیشتر از چشم ، گوش ، دست و پای راست استفاده می کنند .ویا برعکس قسمت چپ بدن برتری داشته و چشم و گوش و دست و پای چپ را مورد استفاده قرار می دهند .بهتر است با انجام تستهایی برتری هر کدام از اندامها مشخص شود تا فرد راست دست همه ی فعالیتها را با راست بدن انجام دهد .

فعالیت های زیر برای تقویت هماهنگی چشم و دست کودک تدارک دیده شده است :

1 – انداختن توپ در حلقه ی مینی بسکت .

2 – تیر اندازی با تفنگهای پلاستیکی به سوی هدف .

3 – انداختن توپ چسبانک به سوی هدف معین .

4– انداختن حلقه های پلاستیکی دور چوبی که به صورت عمودی قرار گرفته است .

5 – بازی با توپ و راکت ، بهتر است از توپ ابری استفاده شود.

6 - پیچاندن نخ دور قرقره  .

7 – حمل استکان پر ازآب ، به شکلی که هنگام راه رفتن آب آن نریزد .

8 – بازی یک قل دوقل .

9 – گرفتن و پرتاب کردن توپ .

10 – دوختن

موانع خلاقيت در محيط مدرسه

- تاكيد  زياد بر   نمره ي  دانش آموز  به عنوان  ملاك  خوب  بودن

اين مسئله   يكي از  شايع ترين  موانع  رشد  خلاقيت  در  دانش  آموزان  به  شمار مي رود.  هنگامي  كه دانش  آموز احساس   كند ، تنها ، چيزي   اهميت  بيشتري   دارد  و در ارزيابي  ها ملاك  خوب  بودن  شمرده مي  شود ،  نمره  بالاست  و نه چيز  ديگر ، در نتيجه  كسب  نمره ي  بيشتر  به خودي  خود براي وي  حكم   مهم ترين   هدف  را  پيدا مي كند  و بنابراين  او تنها   در جهت   به دست آوردن  آن مي كوشد . در چنين جوي  تلاش  براي   خلاقيت  و نوآوري  براي  دانش  آموز  معنايي  نخواهد  داشت .

2- روش  هاي  تدريس  سنتي  و مبتني  بر معلم محوري

به كارگيري  افراطي روش هاي سنتي كه در آنها  غالبا  معلم نقش  محوري  را در كلاس  ايفاء مي كند  و بيش تر مبتني  بر  سخن راني  و استفاده از مهارت هاي  كلامي   است ، سبب مي  شود  دانش  آموز  در فرآيند  تدريس  و يادگيري  و ايفاي  يك  نقش  فعال  فرصت  مشاركت  كم تري  را پيدا كند.دانش  آموزي  كه  در اين  نوع  سيستم تحصيل  مي كند  مجالي  براي  بروز  استعداد هاي  خلاق  نمي  يابد  و  به تدريج  تحرك  و پويايي خود را از دست  مي  دهد.

 3- عدم  شناخت  معلم  نسبت  به خلاقيت

در بسياري  از موارد  آشنا نبودن  معلم  يا مربي  با شيوه هاي  پرورش  خلاقيت  دانش آموزان  خود به تنهايي  يك مانع  بزرگ  در اين زمينه محسوب  مي  شود .معلمي  كه شناخت  صحيحي از ماهيت  خلاقيت ،موانع  و روش  هاي  پرورش  نداشته  باشد، بديهي  است  نه تنها  نمي  تواند  اقدامي  براي   بروز  استعداد هاي  خلاق   دانش  آموزان   خود در كلاس   انجام دهد ، بلكه  ممكن است  ناآگاهانه  و به مرور  زمان   كلاس  درس   خود را  به محيطي  تبديل  كند  كه در آن  خلاقيت  دانش  آموز سركوب مي شود.

4-فقدان  حداقل  امكانات  لازم  براي  انجام   فعاليت هاي خلاق  دانش  آموزان

 هر چند  بسياري  از  فعاليت هاي  خلاق  نيازمند  هزينه ها  و امكانات خاصي  نيست  و  اغلب  آن ها  با اندكي   تغيير  در روش  هاي   تدريس   و استفاده  بهينه  امكانات   و  فضاي  آموزشي  موجود  در  مدارس  قابل اجراست ، اما  گاهي  فقدان  اين حداقل  امكانات   لازم  سبب  مي شود كه انجام برنامه هاي  پرورش  خلاقيت در كلاس  و مدرسه  با مانع  يا  شكست  روبه  رو  شود .اين كمبودها  در بسياري   از موارد  تاثيري  مخرب  بر علاقه  و انگيزه ي  دانش  آموزان  براي شركت  در اين برنامه  ها مي  گذارد.

5- اهداف  و محتواي  كتاب هاي  درسي

 موضوع   اهداف  و محتواي  درسي  مبحثي  بسيار  گسترده  است  و از جوانب  مختلف  قابل  بررسي  مي باشد ، اما در   اين جا  تا اين حد  بدان اشاره  مي شود  كه چنان  چه  در يك  نظام  آموزشي  كتاب  درسي  به عنوان  مهم ترين  و تنها  منبع  تدريس  و آموزش مورد استفاده   قرار گيرد  و در عين حال  در ميان  اهداف  و محتواي آن چيزي  به عنوان  پرورش  خلاقيت  منظور  نشده باشد،مسلما دانش آموز آزادي عمل و توانايي  لازم را نخواهد داشت  كه پا را  از چهارچوب كتاب درسي  خود  فراتر  بگذارد و در نتيجه  او مي  آموزد  تا صرفا  در محدوده  كتاب  درسي  خود بينديشد و نه بيش تر.  

6-عدم  توجه  به تفاوت هاي  فردي  دانش آموزان

در نظر  نگرفتن اين واقعيت  كه هر دانش آموز  در عين  اشتراكاتي  كه با ساير  دانش  آموزان ديگر دارد ،يك انسان  منحصر به فرد  است  و داراي  استعداد ها ،علايق  و كشش هاي  ويژه ي خود  نيز  مي باشد، سبب مي   گردد  معلم  ديد  و نگرشي  يكسان   نسبت  به همه ي دانش آموزان   داشته باشد ، اين نوع  نگرش  در حوزه ي پرورش  خلاقيت  يك مانع  اساسي  محسوب  مي  شود  و به ويژه  سرخوردگي  دانش آموزان  خلاق  را به دنبال  خواهد داشت .

7-عدم  پذيرش   ايده هاي  جديد

عادت  به تفكرات كليشه اي ،راه حل هاي  معمولي  و تجربيات  تكراري  مي تواند  سبب  پديد آمدن  نوعي  ديد  انتقادي  در معلم  و دانش آموزان  در كلاس  هاي  درس  شود  كه مي  توان  آن را  روحيه ي عدم  پذيرش  ايده هاي  جديد  ناميد .

براي  دانش آموزي كه  از  تفكري   خلاقي  برخوردار  است  و ميل  به خلق  ايده هاي نو  و غير معمول  دارد، بسيار  مايوس  كننده  خواهد بود  كه  ايده ها و افكارش   به خاطر  غير معمولي  بودن  مورد  بي  توجهي  معلم  يا دانش  آموزان   قرار گيرد.

اين دانش آموزان به تدريج  تحت تاثير   نظر جمع ،ممكن است  نوگرايي  و اين  نوع  تفكر  خود را دال  بر  وجود  ضعف  يا  مشكلي  در خود  تلقي  كند .احساس  غير  عادي   بودن  در بسياري  از  دانش  آموزان  خلاق  ناشي  از وجود  يك  چنين  جوي  در كلاس   است كه  در نهايت  به خود  سانسوري  منتهي  مي شود.

8- ارائه ي  تكاليف  درسي  زياد  به دانش آموزان

معمولا  انجام  تكاليف درسي  بخش  عمده اي   از وقت  دانش  آموزان  را به خود  اختصاص  مي  دهد.در مواردي  كه به دانش  آموز  تكاليف  زيادي  داده  مي شود  و او ناچار  مي  شود  همه ي توان و انرژي  فكري  خود  را براي  انجام  آن  تكاليف  صرف  كند ، در  نتيجه  ديگر فرصت  و هم چنين  توانايي  چنداني  براي   پرداختن  به فعاليت  هاي  ديگر  نخواهد داشت . به علاوه  از آنجا  كه  غالبا  انجام  زياده از حد   تكاليف  درسي  براي  دانش  آموزان  چندان  خوشايند   نيست ،اين موضوع  مي تواند  سبب  بي  علاقگي  و بي  ميلي  آن ها  نسبت  به فعاليت  هاي  ديگر  از جمله  فعاليت هاي  خلاقانه  كه غالبا  نيازمند  آرامش  فكري  و رواني  است ،گردد.

9-  استهزاء و تمسخر  به  خاطر  ايده  يا نظر اشتباه

در كلاس  هاي  درس   زياد اتفاق  مي افتد  كه دانش  آموزي  به دليل  مطرح كردن  يك  نظر اشتباه  يا ايده اي  نادرست  يا عجيب  و غريب  از  طرف  معلم  يا  دانش  آموزان  هم كلاسي  خود  مورد  تمسخر  و استهزاء  قرار گيرد. براي  دانش  آموزي  كه گرايش  هاي  خلاقانه دارد، اين نوع  برخورد  ديگران  حكم  توبيخ  و تنبيه  را دارد.در نتيجه  احتمال  دارد  اين دانش  آموز  به تدريج  بياموزد  كه ايده هاي  خود را  از  ترس  اين كه  ممكن است  اشتباه  باشد  و مورد استهزاي  سايرين  قرار گيرد ،اساسا به  زبان  نياورد  و آن  را در  درون خود  سركوب  كند

هشتاد نکته ی مهم در یک تدریس موفق

1-    با توکل به خدا و نام خدا کلاس را شروع کنیم.

2-    اخلاص در عمل تدریس و تقوا را رعایت کنیم.

3-    زمان هر جلسه تدریس را در نظر داشته باشیم تا با کمی یا زیادی وقت مواجه نشویم.

4-    وقت کلاس را به مطالب بیهوده و کم فایده صرف نکنیم.

5-    سعی کنیم ساعت تدریس را تغییر ندهیم.

6-    به هنگام تدریس، نشاط روحی و عاطفی خود را حفظ کنیم.

7-    با خوشرویی تدریس کرده و همواره چهره بشّاشی داشته باشیم.

8-    احساسات و عواطف دانش آموزان را جریحه دار نکنیم.

9-    تلاش کنیم فضایی عاطفی بوجود آوریم.

  10- سعه ی صدر داشته باشیم و از فضل فروشی بپرهیزیم.

  11- وفای به عهد، خوش قولی و تواضع در تدریس را از یاد نبریم.

  12- به هنگام تدریس؛ آرامش خود را حفظ کنیم.

  13- از قضاوت ناصحیح نسبت به دانش آموزان پرهیز کنیم.

  14- اشتباهات خود را توجیه نکنیم.

  15- از علماء ،بزرگان و شخصیتهای دینی با احترام نام ببریم.

  16- از به کار بردن کلمات خارج از نزاکت بپرهیزیم.

  17- پرگوئی نکنیم، در واقع آنقدر بگوئیم که می توانیم بشنویم.

  18- رازدار و محرم اسرار دانش آموزان باشیم.

  19- از تعصب بیجا بپرهیزیم.

  20- از دانش آموزان توقعات بیش از اندازه نداشته باشیم.

  21- رسا و روان بودن کلمات و جملات را رعایت کنیم.

  22- از داشتن تکیه کلام پرهیز کنیم.

  23- در تدریس ذوق و سلیقه به کار ببریم.

  24- آرام و شمرده تدریس کنیم.

  25- ساده تدریس کنیم ؛اما عمیق.

  26- در املاء کلمات دقت کنیم و کلمات را صحیح روی تابلو بنگاریم.

  27- ذوق و استعداد دانش آموزان را شناسایی و هدایت کنیم.

  28- بین دانش آموزان رقابت سالم و مثبت ایجاد کنیم.

  29- در برخوردها عدل و انصاف را رعایت کنیم.

  30- به دانش آموزان توجه و نگاه یکسان داشته باشیم.

  31- با دانش آموزان همدردی کنیم.

  32- از تشویق به موقع غافل نشویم.

  33- سخن دانش آموزان را بی مورد قطع نکنیم.

  34- کارها و فعالیتهای مربوط به کلاس را بین دانش آموزان تقسیم و به آنها مسئولیت بدهیم.

  35- در هنگام موعظه ، خود را مخاطب اصلی قرار دهیم.

  36- به مقررات محیط آموزشی احترام بگذاریم.

  37- سعی کنیم کردار و رفتار خوبی از خود نشان دهیم.

  38- پیش از تدریس، شناختی اجمالی از وضعیت ، موقعیت و سطح معلومات دانش آموزان بدست آوریم.

  39- بیش از اندازه در کار دانش آموزان ، خود را دخالت ندهیم.

  40- به کار خویش ایمان داشته باشیم.

  41- سعی کنیم شخصیت علمی و اجتماعی خویش را پیش دانش آموزان سبک نکنیم.

  42-مقررات خشک و افراطی را زا کلاس دور کنیم.

  43- نسبت به فعالیت دانش آموزان بی تفاوت و بی توجه نباشیم.

  44- در تدریس از گروه گرائی و خط بازی خودداری کنیم.

  45- بر موضوعات درسی ، تسلط و از آن اطلاع کافی داشته باشیم.

  46- در افزایش آگاهیها و محتوای علمی و درسی خود بکوشیم.

  47- به سؤالات دانش آموزان با لحن خوب و مناسب پاسخ دهیم.

  48- مطالعه پیش از تدریس و آمادگی قبلی جهت تدریس داشته باشیم.

  49- برنامه ریزی درسی داشته باشیم.

  50- از ابتکار و خلاقیت در تدریس استفاده کنیم.

  51- از روشهای تدریس و نحوه ی به کار گیری آنها آگاه باشیم.

  52- به کیفیت شروع ، ادامه و پایان درس توجه داشته باشیم.

  53- به هنگام تدریس مطالب ، تنوع را فراموش نکنیم.

  54- از تجربیات درسی و تدریس دیگران استفاده کنیم.

  55- در هر درس مطالب نو وتازه ای بیان کنیم.

  56- سعی کنیم دانش آموزان در ارتباط با درس فعالیت عملی داشته باشند.

  57- دانش آموزان را نسبت به یادگیری درس تشنه کنیم.

  58- در صورتی که احساس خستگی در چهره دانش آموزان مشاهده کردیم، از ادامه تدریس خودداری کنیم.

  59- سعی کنیم همواره اشکالات تدریس خود را رفع کنیم.

  60- موضوع و عنوان درس را در ابتدای تدریس مشخص و بازگو کنیم.

  61- درس را مرحله به مرحله تدریس کرده و از شاخه به شاخه پریدن بپرهیزیم.

  62- بیش از اندازه ی معمول به جزوه ، کتاب و یا متن درس نگاه نکنیم.

  63- از طرح شبهات و اشکالات بدون جواب بپرهیزیم.

  64- جمع بندی درس را در انتها فراموش نکنیم.

  65- از داشتن لحنی یکنواخت و تن صدای ثابت بپرهیزیم.

  66- در هنگام تدریس ، در یک مکان ثابت توقف نکنیم.

  67- دقت کنیم تمرینها یا مسائل ( تکالیف) در حد توان دانش آموزان باشد.

  68- در هنگام تدریس از وسائل و امکانات آموزشی موجود حداکثر بهره را ببریم.

  69- در هنگام تدریس حتی الامکان از مثال استفاده کنیم.

  70- خلاصه ی درس را در انتهای تدریس بازگو و از دانش آموزان نیز بخواهیم.

  71- ظاهری آراسته و منظم داشته باشیم و در نظر بگیریم که زیبایی ، سادگی است .

  72- در کارهایمان نظم داشته باشیم تا الگوئی مناسب برای دانش آموزان باشیم.

  73- نتایج ازمونها را بررسی کنیم تا نقاط ضعف و قوت را بیابیم.

  74- در هنگام خشم، بر احساسات و عواطف خود غلبه کنیم.

  75- در تمام کارهای خود ، قاطعیت و برش داشته باشیم.

  76- دانش آموزان را در بالا رفتن از نردبان علم و دانش یاری کنیم.

  77- در هنگام تدریس سعی کنیم تمام توجه دانش آموزان را به خود جلب کنیم.

  78- فرصت انتقاد از خود را به دانش آموزان بدهیم.

  79- از اینکه نسبت به پاسخگوئی به برخی از سؤالات قادر نیستیم ، هراس به خود راه ندهیم و به راحتی اقرار کنیم که پاسخ آن را نمی دانیم.

  80- تجارب تازه خود را در اختیار دانش آموزان قرار دهیم و به یاد داشته باشیم که معلم هنرمند کسی است که با ایجاد شرایط و موقعیتهای مناسب آموزشی ، خود کمتر تدریس می کند ، ولی دانش آموزان بیشتر یاد می گیرند.

 

    مأخذ : ابراهیم هاشم لو ، ماهنامه فرهنگ و تعاون ، شماره 7